Ağaçlar birbirleriyle arkadaşlık kuruyor, birbirlerini koruyor, aralarında bilgi alışverişinde bulunuyor, yavrularını yetiştiriyor, hatta bir araya gelip hasta ağaçlara yardım ediyorlar... Peri masalı gibi mi geldi? Değil! Türkçeye henüz çevrilen ‘Ağaçların Gizli Yaşamı’ kitabıyla tüm dünyada çoksatar listelerine giren Alman yazar ve ‘ormancı’ Peter Wohlleben’le konuştuk.
Kitabınızın temel argümanlarından biri ağaçların öğrenme, öğrendiklerini depolama, dahası bunları diğer ağaçlara iletme becerisine sahip olduğu. Nasıl gerçekleşiyor bu? Ağaçlar zeki canlılar mı?
Bildiğimiz anlamda zeki değiller. Köklerinin ucundaki birtakım sinir hücreleri vasıtasıyla birbirlerine elektrik sinyalleri ilettiklerini ya da öğrenme süreçlerinden geçtiklerini artık biliyoruz. Bu kitap zaten sadece ormancı olarak benim tecrübelerime dayanmıyor, temel olarak bilimsel araştırmalardan hareket ediyor. Yıllardır beraber çalıştığım Aachen Üniversitesi’nin yaptıklarına ya da Vancouver Üniversitesi’nde yıllardır süregelen ciddi araştırmalara; on yıllardır süren daha birçok araştırmaya…
BBC
Peki ağaçların ne öğrendiğini öğrenebildik bugüne kadar?
Örneğin kuraklıktan ders çıkarıp, gelecek senelerde su tüketimini ona göre ayarlamaları gerektiğini öğreniyorlar. Ya da bir anne ağaç, kendinden olan yavru ağaçları kökleri üzerinden anlayıp onları beslemeye yönelebiliyor. Tehlikeleri, dostları, düşmanları, hayatlarını idame ettirmelerine yarayacak her şeyi öğreniyorlar ve bu bilgileri kullanıyorlar.
Birbirleriyle nasıl iletişim kuruyorlar? Ya da sizin söylediğiniz üzere nasıl konuşuyorlar?
Elektrik sinyalleri bir tür konuşma şekli. Kimyasal sinyaller bir başka yöntem. Örneğin bir böcek tarafından saldırıya uğrayan ağaç kökleri aracılığıyla diğer ağaçlara da bildirir ki, diğerleri böceği önleyen salgıları zamanında salgılayabilsin.
